Renée de Kuyper in Fambizz over  opvolging in het familiebedrijf 

Opvolging. Misschien wel het lastigste vraagstuk in familiebedrijven. Oók omdat je er als persoon geen ervaring mee opbouwt. Je hebt er immers maar twee keer in je leven mee te maken: als je zelf overneemt en als je overdraagt aan de volgende generatie.

Als je als ondernemer in een familiebedrijf op een bepaalde leeftijd komt, komt de concrete vraag op tafel: ‘Wat ga ik doen met het familiebedrijf? Verkopen, overdragen aan mijn kinderen, of een combinatie? Wat is het beste voor mijn kinderen? En wie zijn de beste eigenaren voor het bedrijf?’

Wat anders is in deze tijd, is dat er vaak een gat zit tussen wanneer ouders willen stoppen met het bedrijf en wanneer kinderen er klaar voor zijn: ouders hebben later kinderen gekregen en kinderen zijn ouder als ze opvolgen. Overbrug je dat met een derde als externe directeur om tijd te kopen? Dit zijn pittige vraagstukken. En dat allemaal ook nog in een tijd waarin er zoveel mogelijkheden zijn voor de volgende generatie en het niet meer vanzelfsprekend dat ze het bedrijf in gaan.

De overdracht van het leiderschap is een heel andere vraag dan de overdracht van eigendom. Het zijn twee processen die samenhangen, maar niet per se parallel hoeven te lopen. Een effect van de huidige bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) dat wij in de praktijk zien, is dat aandelen eerder worden overgedragen aan kinderen dan in het verleden, wegens onzekerheid over de BOR. Terwijl je, als de continuïteit van het familiebedrijf het doel is, je eerst de vraag zou moeten stellen: wie is de juiste eigenaar? Zijn wij dat als familie of zijn er derden bij nodig? Door die onzekerheid wordt dit proces nu vaak verstoord.

Ik sprak laatst met iemand uit de 5e generatie van een familiebedrijf. Hij vertelde: ‘Ik heb een professioneel leiderschapsteam en ik stap er zelf nu uit. Ik kan niet tegelijk leidinggeven aan het bedrijf en een goede overdracht uitdenken.’ Heel goed, want je hebt tijd, ruimte in je hoofd en geduld nodig om goed stil te staan bij het overdrachtsvraagstuk en met elkaar een keuze te maken, onder begeleiding van een passende adviseur. Niet alleen notarieel en fiscaal, maar afhankelijk van de situatie van de familie ook financieel of juist als procesbegeleiding, of op het gebied van educatie, assessments of conflictoplossing.

Dus maak ruimte om stil te staan, dan kan je overtuigd loslaten.

Renée de Kuyper is 10e generatie bestuurder in een familiebedrijf en voorzitter van het Nederlands Gilde van Familiebedrijfsspecialisten (NGFB) 

Dit is een artikel van Fambizz